Khởi kiện hành vi không cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất

Quá trình sử dụng ông M cho 4 người con sản xuất, năm 2000 các con ông M đi kê khai đăng ký xin cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất đối với diện tích này nhưng Ủy ban nhân dân huyện không cho đăng ký vì là đất công đã quy hoạch làm nghĩa địa. Ông M làm đơn khiếu naị.
Ngày 06/12/2007 Ủy ban nhân dân huyện Châu Thành ban hành Quyết định số 2964 bác yêu cầu xin được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất của ông M, ông M khiếu nại lên Ủy ban nhân dân tỉnh Tây Ninh. Ngày 03/6/2008 Chủ tịch Ủy ban nhân dân tỉnh ban hành quyết định số 1219 bác đơn khiếu nại của ông M. Ông M không đồng ý và khởi kiện hành chính ra Tòa yêu cầu hủy Quyết định số 2964 của Chủ tịch Ủy ban nhân dân huyện Châu Thành và yêu cầu Ủy ban nhân dân huyện Châu Thành cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất 13.435 m² nêu trên. Ủy ban nhân dân huyện Châu Thành cho rằng việc không cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất cho ông M là đúng quy định của pháp luật, không đồng ý yêu cầu của ông M, giữ nguyên quyết định 2964.
Quá trình giải quyết vụ kiện:
Tại bản án sơ thẩm số 02 ngày 31/5/2012 Tòa án nhân dân huyện Châu Thành nhận định đối tượng khởi kiện trong vụ án là Quyết định 2964 của Ủy ban nhân dân huyện Châu Thành và tuyên xử không chấp nhận yêu cầu khởi kiện của ông M, giữ nguyên quyết định 2964. Ông M kháng cáo.
Tại phiên tòa phúc thẩm Viện kiểm sát nhân dân tỉnh đề nghị hủy bản án sơ thẩm. Tai bản án phúc thẩm ngày 10/9/2012 Tòa án nhân dân tỉnh Tây Ninh tuyên hủy bản án số 02 ngày 31/5/2012 Tòa án nhân dân huyện Châu Thành; đình chỉ giải quyết vụ án hành chính sơ thẩm giữa ông M với Ủy ban nhân dân huyện Châu Thành.
Những vấn đề cần rút kinh nghiệm:
Mặc dù nguyên đơn khởi kiện yêu cầu hủy quyết định 2964 nhưng xét nội dụng quyết định là quyết định giải quyết khiếu nại về hành vi không cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất, đây là hành vi hành chính (không hành động) nhưng bản án sơ thẩm lại xác định vụ kiện yêu cầu hủy bỏ quyết định hành chính trong lĩnh vực quản lý đất đai là chưa chính xác. Đi sâu xem xét nội dung vụ kiện, cấp phúc thẩm làm rõ thêm: diện tích đất trên trước đây do ông M quản lý sử dụng, sau đó ông M cho 4 người con sản xuất, năm 2000 cũng 4 người con này đi kê khai đăng ký nhưng không được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất. Đến năm 2011 bị Ủy ban nhân dân huyện Châu Thành cưỡng chế thu hồi đất của 4 người này. Như vậy chủ thể người khởi kiện trong vụ án này cũng như trong quá trình giải quyết khiếu nại lẽ ra phải là 4 người con của ông M. Tuy nhiên khi không được cấp giấy chứng nhận quyền sử dụng đất thì ông M là người đứng đơn khiếu nại và được các cấp giải quyết, ông M tiếp tục khởi kiện vụ án hành chính tại Tòa án là không đúng. Theo quy định tại Điểm a khoản 1 Điều 109 Luật tố tụng hành chính thì trong trường hơp này ông M không có quyền khởi kiện mà người khiếu nại và khởi kiện là các con của ông M. Do vì sai lầm trong việc xác định đối tượng khởi kiện; xác định chủ thể người khởi kiện nên cấp phúc thẩm hủy án sơ thẩm và đình chỉ giải quyết vụ án.