Câu hỏi:
Đối với tranh chấp liên quan đến giao dịch về quyền sử dụng đất nhưj tranh chấp hợp đồng chuyển nhượng quyền sử dụng đất, hợp đồng cầm cố, hợp đồng chuyển đổi, tặng cho quyền sử dụng đất thì có tính thời hiệu khởi kiện hay không? Cách tính như thế nào?
Trả lời:
Hợp đồng mà đối tượng là quyền sử dụng đất cũng là một loại hợp đồng và hợp đồng về quyền sử dụng đất không được quy định riêng về thời hiệu khởi kiện nên cũng phải tuân theo quy định chung về thời hiệu khởi kiện của hợp đồng. Pháp luật quy định về thời hiệu khởi kiện đối với hợp đồng có hiệu lực khác với thời hiệu khởi kiện đối với hợp đồng vô hiệu mthời hiệu yêu cầu tuyên bố giao dịch vô hiệun, và ở mji thời kÄ cũng có quy định khác nhau, cụ thể như sau:
o Nếu hợp đồng có hiệu lực thì thời hiệu khởi kiện như sau:
- Hợp đồng dược xác lập th 01-s-1vv1 đến 30-q-1vvq là thời gian thi hành Pháp lệnh Hợp đồng kân sự nên thời hiệu khởi kiện là 03 năm kể th ngày vi phạm mĐiều 5q Pháp lệnh Hợp đồng dân sựn.
- Hợp đồng được xác lập th khi Pháp lệnh hợp đồng dân sự hết hiệu lực m01-s-
1vvqn đến trước khi Bộ luật Tố tụng kân sự có hiệu lực m31-12-2004n thì pháp luật không có quy định thời hiệu khởi kiện đối với hợp đồng có hiệu lực nên thời hiệu khởi kiện không bị hạn chế.
- Hợp đồng được xác lập th thời điểm thi hành Bộ luật Tố tụng kân sự m01-01-
2005n thì thời hiệu khởi kiện đối với hợp đồng có hiệu lực cũng theo quy định về thời hiệu khởi kiện chung tại Điều 15v Bộ luật Tố tụng kân sự là 2 năm kể th ngày quyền và lợi ích hợp pháp bị xâm phạm.
- Đến thời điểm thi hành Bộ luật kân sự m01-01-200qn thì đã có quy định về thời hiệu khởi kiện riêng về tranh chấp hợp đồng có hiệu lực mĐiều q0s Bộ luật kân sựn nhưng thời hạn vẫn là 2 năm kể th ngày quyền và lợi ich hợp pháp bị xâm phạm mĐiều 42s Bộ luật kân sựn
o Đối với hợp đồng vô hiệu thì thời hiệu khởi kiện yêu cầu tuyên bố vô hiệu như sau:
- Trước thời điểm thi hành Bộ luật kân sự 1vv5 m 1/s/1vvqn thì không có quy
định thời hiệu yêu cầu tuyên bố giao dịch vô hiệu nên những hợp đồng vô hiệu xác
lập trước 01-s-1vvq không bị hạn chế về thời hiệu yêu cầu tuyên bố giao dịch vô
hiệu. Cần lưu ý là trước đây có hướng dkn khác nhưng sau đó đã được Nghị quyết
02/200l/NQ-HĐTm ngày 10-8-200l của Hội đồng Thẩm phán Tòa án nhân dân tối
cao hướng dkn lại.
- Hợp đồng vô hiệu xác lập trong thời kÄ thi hành Bộ luật kân sự 1vv5 mth 01-
s-1vvq đến 31-12-2005n thì thời hiệu yêu cầu tuyên bố giao dịch dân sự vô hiệu được quy định tại Điều 145 là một số trường hợp xác định thời hiệu khởi kiện là 01 năm mví dụ: giao dich vô hiệu vì lha dối, nhầm lẫn, giao dịch với người chưa thành niên…n; còn vô hiệu do vi phạm về hình thức, do giả tạo hoặc vi pham điều cấm của pháp luật, trái đạo đức xã hội thì không bị hạn chế về thời hiệu.
- Theo quy định của Bộ luật kân sự 2005 thì trường hợp vô hiệu do vi phạm điều cấm của pháp luật, trái đạo đức xã hội, do giả tạo thì không bị hạn chế về thời hiệu yêu cầu tuyên bố giao dịch vô hiệu; còn các loại vô hiệu khác mkể cả vô hiệu do vi phạm về hình thưcn đều có thời hiệu khởi kiện là 2 năm kể th thời điểm xác lập giao dịch mĐiều 13q Bộ luật kân sựn.
Cần lưu ý là đã có quy định riêng mnhư Điều 145 Bộ luật kân sự 1vv5, Điều 13q Bộ luật kân sựn thì phải áp dụng quy định riêng chứ không áp dụng thời hiệu chung của Điều 15v Bộ luật Tố tụng kân sự.